POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW OKRĘG PODKARPACKI

POZNAJEMY RÓŻNE METODY ZWALCZANIA AGROFAGÓW ROŚLIN UŻYTKOWYCH

Wraz z rozwojem roślin pojawia się problem ich zdrowotności. Na działce zarówno rośliny ozdobne, jadalne czy też swobodnie rosnące mogą być podatne na choroby i szkodniki. Obecność agrofagów na roślinach zmniejsza ich wartość użytkową, co zmusza nas do walki z tymi niechcianymi gośćmi. Należy pamiętać, aby ochrona roślin przed agrofagami była skuteczna, należy prawidłowo zdiagnozować sprawcę i dobrać odpowiednią metodę jego zwalczania. Metody dzielimy na profilaktyczne, które wykonujemy zanim pojawi się agrofag i interwencyjne – czyli metody bezpośredniego zwalczania.

Do najważniejszych działań zapobiegawczych przeciwko chorobom i szkodnikom jest wysiewanie zdrowych nasion oraz wysadzanie cebulek, rozsady, sadzonek bez objawów uszkodzeń. Przed zakupem sadzonek należy sprawdzić stan zdrowotny systemu korzeniowego. Rada praktyczna – nie kupujemy sadzonek, które łatwo wyciągnąć z doniczki. Wątpliwości powinny budzić młode korzenie z zgniłymi wierzchołkami lub brak korzeni. Ponadto kupujemy tylko odmiany roślin, które są odporne lub tolerancyjne na choroby i żer szkodników. Przykładowo odmiany fasoli szparagowej odporne na antraknozę fasoli to ‘Esterka’, ‘Polka’, ‘Sonesta’, ‘Galopka’.

Nasiona zawsze zaprawiamy przed wysiewem. Do wyboru mamy zaprawę nasienną pochodzenia chemicznego lub moczenie nasion w wyciągach z ziół. Zabieg zaprawiania sprzyja wyrównanym wschodom, bo zapobiega zamieraniu siewek powodowanych przez zgorzel.

Rośliny systematycznie nawozimy, bowiem dobrze dokarmione lepiej znoszą atak agrofagów. Zaleca się nawożenie dolistne, wykonywane często, ale niskimi dawkami. Niebezpieczne jest zarówno niedokarmienie jak i przenawożenie, zwłaszcza azotem. Nadmiar azotu w roślinie sprzyja licznemu namnażaniu się mszyc. Tak, więc stosowanie azotu mineralnego lub gnojówki z pokrzyw musi być wyważone.

Warto stosować preparaty podnoszące odporność roślin na choroby i szkodniki. Obecnie na ryku dopuszczonych do obrotu i stosowania jest wiele naturalnych preparatów poprawiających pobieranie składników przez rośliny, podnoszących jakość gleby oraz stymulujących wzrostu roślin i tzw. regeneratorów. Do tego typu preparatów należy miedzy innymi: Guard H, Chikos, Geteo, Biosept Activ.

Rośliny podlewamy tylko wodą deszczową lub odstaną wodą z wodociągów najlepiej metodą kropelkową. Ogranicza to występowanie chorób, którym sprzyja nadmierna wilgotność powietrza jak szara pleśń, mączniak prawdziwy, zaraza ziemniaka.

Wśród metod interwencyjnych najtańszą i bezpieczną dla środowiska jest metoda mechaniczna. Podczas lustracji ogrodu obrywamy/obcinamy porażone liście i pędy oraz rozgniatamy żerujące szkodniki. W ten sposób ograniczamy między innymi populacje gasienicopodobnych larw osnui na sośnie. Do gleby wkopujemy pułapki zakupione w sklepie ogrodniczym, słoiki lub plastikowe kubki w celu wyłapywania turkucia podjadka i ślimaków. Przyjazną dla ogrodu metodą pozbycia się wielu gatunków szkodników jest zastosowanie pułapek lepowych z feromonem. Wywieszamy je na jabłoni w momencie lotu owocówki jabłkóweczki lub śliwach w celu zwalczania owocówki śliwóweczki. W wyłapywaniu owadów pomocne są żółte pułapki lepowe, które skutecznie przyciągają szkodniki roślin ogrodowych, wielu roślin szklarniowych, a także roślin balkonowych i doniczkowych. Powierzchnia lepna jest dwustronna, a klej wykazuje wysoką odporność na temperatury, wilgotność i promienie UV. W przypadku zwalczania nasionnicy trześniówki na wiśni i czereśni pułapka lepna musi mieć kolor biały.

Po zauważeniu pierwszych objawów choroby lub żeru szkodnika rośliny opryskujemy kilkuprocentowym wyciągiem z czosnku. Rozgniecione ząbki czosnku (do 10g) zalewamy 1 litrem letniej wody i odstawiamy na minimum pół doby. Po przecedzeniu opryskujemy rośliny. Po kilku dniach zabieg powtarzamy nowo przygotowanym wyciągiem. Wyciąg (NIE MYLIĆ z wywarem i odwarem) z czosnku ma właściwości biobójcze oraz odstraszające, jest uniwersalny i nie wykazuje fitotoksyczności. Natomiast nie poleca się stosowania roztworu z octu, bowiem może on poparzyć chronione roślin.

Jeżeli zdecydujemy się na walkę z agrofagami przy użyciu chemicznych środków ochrony roślin to należy bezwzględnie przestrzegać zasad podanych na etykiecie instrukcji. KUPUJEMY TYLKO PREPARATY PRRZEZNACZONE DLA NIEPROFESJONALISTÓW. Nie wolno stosować preparatów przeterminowanych i pochodzących z nielegalnych źródeł. Przygotowujemy odpowiednią objętość roztworu, którą w całości wykorzystujemy na chronioną roślinę. Wodę po myciu spryskiwacza również wylewamy na chronioną roślinę. Preparaty chemiczne są bezpieczne pod warunkiem ich prawidłowego użycia i przestrzegania okresu karencji oraz prewencji. Okres karencji określa liczbę dni od ostatniego zabiegu, po których można zbierać plony przeznaczone do spożycia. Okres prewencji to czas, który musi upłynąć pomiędzy zastosowaniem środka chemicznego, a dopuszczeniem pszczół do kwiatów roślin kwitnących w celu zapobiegnięcia ich zatruciu. Zarówno okres karencji i prewencji podany jest zawsze na opakowaniu danego pestycydu.

Marta Pisarek

Instruktor Okręgowy SSI PZD

Rzeszów