POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW OKRĘG PODKARPACKI

Pozyskiwanie funduszy unijnych przez PZD

Podczas narady prezesów i dyrektorów biur OZ., która odbyła się w dniach 7-8 maja 2015 r. podjęto problem dotyczący możliwości pozyskiwania funduszy unijnych dla rodzinnych ogrodów działkowych, ponieważ  Polski Związek Działkowców może ubiegać się o środki z budżetu unijnego. Krajowa Rada przygotowała materiał informacyjny, aby przybliżyć zebranym omawiane zagadnienie. Zawarte w nim zostały podstawowe informacje i wymogi, jakie należy spełnić chcąc sięgać po pomoc unijną. Temat wzbudził duże zainteresowanie, ponieważ potrzeby ogrodów są ogromne. Ustalono, że związek we współpracy z zarządami będzie występował o środki unijne. Więcej informacji na temat dotacji unijnych w zakładce Aktualności – Publicystyka Związkowa.

POZYSKIWANIE FUNDUSZY UNIJNYCH PRZEZ PZD

Jak zapewne Państwu wiadomo, Unia Europejska należy do najbogatszych obszarów świata. Warto zauważyć, że między jej regionami istnieją jednak ogromne wewnętrzne różnice poziomu dochodów i szans — dlatego też. realizowana jest dynamiczna polityka rozwoju regionalnego. Poprzez transfer funduszy z bogatszych państw członkowskich do uboższych krajów i regionów wspierana jest restrukturyzacja i modernizacja gospodarek krajów UE, w tym także i Polski.

Z pewnością trudno będzie niektórym uwierzyć, że Polska jest największym beneficjentem pomocy unijnej. W latach 2014-2020 Unia Europejska przeznaczyła dla naszego kraju aż 82,5 mld euro.

Pewnie zadają sobie Państwo pytanie na co zostanie przeznaczona taka kwota? Otóż fundusze zostaną zainwestowane w: zwiększenie konkurencyjności polskiej gospodarki, poprawę spójności społecznej i terytorialnej kraju, w podnoszenie sprawności i efektywności administracji. Najważniejszym celem programów unijnych jest jednak poprawa poziomu życia mieszkańców.

Dla większości z Państwa jasne jest, że z puli funduszy korzystać mogą prywatne przedsiębiorstwa, czy instytucje samorządowe. Nie każdy jednak wie, że beneficjentem unijnych dotacji mogą być także organizacje non- profit i  stowarzyszenia. Należy podkreślić, że Polski Związek Działkowców, również może ubiegać się o środki z budżetu unijnego.

W tym miejscu zapewne rodzą się kolejne pytania i wątpliwości, co zrobić, gdzie szukać pomocy, informacji na ten temat?

By móc skorzystać z dotacji należy przewertować opisy programów unijnych na stronach internetowych w celu znalezienia odpowiedniego projektu. Jednak doświadczenia z realizacji różnych projektów pokazują, że największe szanse na sukces mają przedsięwzięcia wynikające z potrzeb beneficjenta, wpisujące się w jego działalność, bazujące na jego wiedzy i doświadczeniu. Kto lepiej może znać potrzeby działkowców niż oni sami? Związek najlepiej jest w stanie określić, czy potrzebna jest budowa kanalizacji, oczyszczalni, melioracja terenu, a może specjalistycznych szkolenia z zakresu ogrodnictwa i sadownictwa. Potrzeb i pomysłów może być wiele. To od inicjatywy zarządów ogrodów tak naprawdę zależy, czy sięgnął po pieniądze, które, przy odrobine wysiłku są możliwe do pozyskania.

Z Funduszy Europejskich nie wspiera się działalności bieżącej, tylko konkretne projekty. Zgodnie z definicją, projekt jest złożonym działaniem o charakterze jednorazowym, podejmowanym dla osiągnięcia z góry określonych celów. Każdy projekt musi mieć szczegółowo określone terminy realizacji nie tylko całości, ale każdego wykonywanego w nim zadania.

Uzyskanie wsparcia finansowego z Funduszu Unii Europejskiej wymaga złożenia kompletniej dokumentacji, w tym szczegółowego uzasadnienia planowanego projektu. Przed złożeniem wniosku o przyznanie środków unijnych trzeba sporządzić tzw. studium wykonalności, zgodne z wymogami programu dotacyjnego. Po szczegółowym opracowaniu wniosku o dofinansowanie i zebraniu niezbędnych załączników, kompletny plik dokumentów dostarczany jest do instytucji pośredniczącej- opiniującej wnioski i przyznającej środki.

Przy składaniu podania o dofinansowanie należy bardzo uważać, by dostosować się do wszystkich wymogów pozyskania dotacji. Nawet małe niedopatrzenie może spowodować, że dotacja nie zostanie przyznana.

Wnioski o wsparcie z Funduszy Europejskich składa się w ściśle określonych terminach, biorąc udział w naborach wniosków. Ich harmonogramy  publikowane są pod koniec każdego roku. Po ogłoszeniu naboru należy zweryfikować jeszcze raz projekt i dostosować jego szczegóły do wymagań konkretnego konkursu. Pomocne są w tym: regulamin i karta oceny projektu pokazująca na co będzie zwracała uwagę komisja przyznająca wsparcie.

Informacji na temat funduszy można szukać w Głównych Punktach Informacyjnych funduszy europejskich, które maja swoją siedzibę we wszystkich większych miastach kraju, a Centralny Punkt Informacyjny znajduje się w Warszawie, przy ulicy Żurawiej 3/5; w urzędach marszałkowskich i wojewódzkich oraz w urzędach miast i gmin, gdzie pomocy może udzielić odpowiednio do tego przygotowana kadra urzędnicza. Obecnie istnieje równie także szereg firm specjalizujących się w pozyskiwaniu funduszy europejskich i pisaniu wniosków, które również dysponują odpowiednimi informacjami. Każdy może również poszukać odpowiednich materiałów nie wychodząc z domu na stronach internetowych funduszy europejskich.

Wnioskowanie o unijne granty  na ogół wymaga wkładu własnego, a więc wnioskodawca musi wykazać, że dysponuje częścią środków przeznaczonych na realizację projektu.

Formalnym przypieczętowaniem decyzji o przyznanym wsparciu jest umowa. Jeżeli w wyniku oceny wniosek zostanie zakwalifikowany do objęcia wsparciem, zostanie zawarta umowa o dofinansowanie. Określa ona zasady, na jakich przyznano środki oraz podstawowe obowiązki związane z realizacją projektu i jego rozliczeniem. Procedura jej podpisania rozpoczyna się w momencie otrzymania oficjalnego pisma potwierdzającego przyznanie wsparcia na realizację projektu. Zawiera ono również informację o dokumentach, jakie trzeba zgromadzić do podpisania umowy oraz terminie, w którym trzeba dopełnić niezbędnych formalności.

Realizując projekt należy pamiętać, że nie każdy wydatek związany z projektem może zostać dofinansowany. Poszczególne programy i rodzaje dotacji mają przypisany katalog tzw. kosztów kwalifikowanych. Tylko wydatki z tego katalogu podlegają dofinansowaniu. Pozostałe koszty trzeba ponieść ze środków własnych.

Dofinansowanie projektu oznacza, że realizując go korzysta się z pieniędzy publicznych. Ma to swoje konsekwencje związane z wyborem dostawców towarów i usług. Przyjmując dofinansowanie zobowiązuje się bowiem ponosić wszystkie wydatki z zachowaniem zasady uczciwej konkurencji, efektywności, jawności i przejrzystości a także dołożyć wszelkich starań w celu uniknięcia konfliktu interesów. Co to w praktyce oznacza? Podmioty zobowiązane ustawowo do stosowania prawa zamówień publicznych, dokonują wyboru dostawców zgodnie z tymi przepisami. Jeżeli jednak reprezentuje się inny podmiot, który nie jest zobowiązany do stosowania na co dzień prawa zamówień publicznych, będzie trzeba wprowadzić pewne zmiany w sposobie dokonywania zakupów.

Realizacji każdego projekt, któremu udzielone zostało wsparcie z funduszy unijnych towarzyszy kontrola. Jest ona obowiązkowym elementem w trakcie jego trwania lub krótko po zakończeniu, poprzedzając ostateczne rozliczenie. Może też nastąpić także po jego zakończeniu, czyli w trakcie okresu trwałości projektu.

Po zakończeniu takiej kontroli zostaje sporządzona informacja pokontrolna. Jeżeli podczas kontroli wykryte zostaną nieprawidłowości, beneficjent otrzyma zalecenia pokontrolne wraz z terminem ich wypełnienia.

Jeżeli okaże się że projekt realizowany jest niezgodnie z założeniami, o których napisano we wniosku lub nie osiągnięto zamierzonego celu, dotacja może być cofnięta. Całość lub część dotacji będzie też trzeba zwrócić, jeżeli nie dochowano obowiązujących procedur związanych na przykład z wyborem dostawców lub usługodawców.

Jak sami Państwo zdążyli się zorientować korzystanie z unijnego wsparcia niesie ze sobą wiele korzyści. Fundusze Europejskie mają pozytywny wpływ na rozwój oraz poprawę i konkurencyjność tych, którzy z nich skorzystali. Jednak korzystanie z unijnych dotacji wiąże się również z licznymi obowiązkami. Przede wszystkim trzeba zrealizować inwestycję zgodnie z wnioskiem, przestrzegać terminów i prawidłowo ją rozliczyć.

Czy komuś się udało się pozyskać takie wsparcie unijne ? TAK! I należy uznać to za ogromny sukces. Działkowcy z Rodzinnych Ogrodów Działkowych „Kotwica” i „Oaza” w Świnoujściu jako pierwsi otrzymali unijną pomoc na meliorację terenów, które użytkują. Wszystko dzięki wsparciu ze środków unijnych z Programu Operacyjnego RYBY.

Czy komuś się udało się pozyskać takie wsparcie unijne ? TAK! I należy uznać to za ogromny sukces. Działkowcy z Rodzinnych Ogrodów Działkowych „Kotwica” i „Oaza” w Świnoujściu jako pierwsi otrzymali unijną pomoc na meliorację terenów, które użytkują. Wszystko dzięki wsparciu ze środków unijnych z Programu Operacyjnego RYBY.

Reasumując, uzyskanie dotacji nie jest zadaniem łatwym. Równie trudno jest potem rozliczyć projekt, dlatego wychodząc naprzeciw potrzebom ogrodów działkowych Krajowa Rada PZD zajęła się opisanym tematem i podjęła już działania, aby dotrzeć do zarządów ogrodów z potrzebnymi informacjami na temat całego systemu korzystania z dotacji unijnych.

 

Wioletta Zaleska

Krajowa Rada PZD