POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW OKRĘG PODKARPACKI

Zanim nadejdą pierwsze przymrozki przygotowanie gleby obejmuje oczyszczenie terenu, spulchnienie, nawożenie i zabezpieczenie powierzchni. 

 

Wszystkie te czynności  pozwalają utrzymać równowagę biologiczną gleby i ograniczają  ryzyko chorób w kolejnym sezonie. 

 

Resztki roślin pozostawione na zimę stają się siedliskiem szkodników i chorób grzybowych. Zdrowe liście i suche pędy można kompostować, ale chore resztki należy usunąć, np. do odpowiednich worków wywożonych do utylizacji. Dzięki temu ograniczamy  ryzyko infekcji w  nowym sezonie.

 

Kolejna czynność, to przekopanie gleby szpadlem lub przy użyciu   glebogryzarki — na głębokość ok. 20–25 cm. Na glebach gliniastych lepiej przekopać płycej , na piaszczystych warto dodać dużo materii organicznej. W ten sposób odpowiednio spulchniamy  ziemię, czyli rozluźniamy jej strukturę, dzięki czemu do jej wnętrza trafi woda i powietrze – niezbędne składniki dla prawidłowego wzrostu roślin. Możemy oczywiście zrobić to ręcznie, jednak nie jest to tak efektywne i dokładne, jak użycie glebogryzarki. Z jej pomocą od razu wymieszamy ziemię z nawozem, a także pozbędziesz się chwastów. 

 

Przed zimą :

• Usuwamy chwasty i resztki roślin.

• Spulchniamy lub przekopujemy glebę.

• Mieszamy nawóz organiczny z górną warstwą.

• Wyrównujemy powierzchnię, aby uniknąć zastoju wody.

• Zabezpieczamy grządki ściółką lub agrowłókniną.

 

Jesień to najlepszy czas, by wzbogacić glebę w próchnicę i składniki pokarmowe. Materia organiczna poprawia strukturę gleby, wspiera mikroorganizmy i pomaga zatrzymać wilgoć. Nawożenie fosforowo-potasowe dodatkowo wzmacnia korzenie i odporność roślin.

Kompost lub przekompostowany obornik to najlepsze źródło próchnicy. Oczywiście możemy przygotować własny kompost w kompostowniku ogrodowym — to praktyczne i ekologiczne rozwiązanie.

 

Jeżeli chodzi o nawozy mineralne jesienne, to wybieramy nawozy z przewagą fosforu i potasu, które wspomagają system korzeniowy. Jesienią unikamy nawozów azotowych.

• Kompost – poprawia strukturę gleby, jest naturalny i bezpieczny, stosuj jesienią co roku.

• Obornik – bardzo bogaty w składniki, wzmacnia żyzność gleby, powinien być dobrze przekompostowany; stosuj jesienią co 2–3 lata.

• Nawozy fosforowo-potasowe – wzmacniają system korzeniowy i odporność roślin; wada: trzeba ściśle dobrać dawkę; stosuj jesienią, przed nadejściem mrozów.

 

Bardzo ważny jest odczyn pH gleby, być może należy jesienią zastosować wapnowanie. Wykonuje się je, kiedy pH jest zbyt niskie. Większość roślin uprawnych najlepiej rośnie na ziemi o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym. Aby nieco go podwyższyć powinniśmy użyć składnika silnie zasadowego, jak właśnie tlenek wapnia. Chcąc dokładnie poznać charakter swojego podłoża możemy użyć specjalnego miernika, pozwoli  to na dobór odpowiedniej dawki nawozu. W zależności od wyniku badania ilość potrzebnego związku może się wahać w  granicach od 1 do 8 kilogramów na 10 m² gleby. Pamiętajmy, aby sprawdzić procentową zawartość czystego składnika w całym produkcie, jeśli będzie to na przykład 50%, wszystkie porcje  podwajamy. Ważny jest także czas sadzenia na tak przygotowanym miejscu, dlatego warto wykonać ten zabieg przed zimą, ponieważ po wymieszaniu wapnia z ziemią nie wolno sadzić na niej roślin przez co najmniej kilka tygodni.

 

Odczyn gleby decyduje o tym, czy rośliny są w stanie pobierać składniki pokarmowe. Jeśli ziemia jest zbyt kwaśna, warto jesienią zastosować wapno ogrodnicze, aby poprawić jej strukturę i żyzność.

 

Kolejna czynność, to ściółkowanie - prosty sposób na zabezpieczenie gleby przed mrozem i  utratą wilgoci. Chroni korzenie roślin, ogranicza chwasty i stabilizuje temperaturę podłoża. Dodatkowo wpływa na aktywność mikroorganizmów, które dzięki osłonie pracują dłużej, rozkładając materię organiczną. To jeden z najskuteczniejszych jesiennych zabiegów, który poprawia kondycję gleby na długi czas.

Na ściółkę świetnie sprawdzają się kora, zrębki czy suche liście. Każdy z tych materiałów pełni dodatkowe funkcje – kora poprawia estetykę rabaty, zrębki wolno się rozkładają i długo chronią glebę, a liście są łatwo dostępne i tanie. Alternatywą jest agrowłóknina, która dodatkowo chroni przed chwastami i pozwala utrzymać równą wilgotność podłoża.

 

Warstwa ściółki  powinna mieć 5–10 cm, a materiał nie może stykać się bezpośrednio z pniem roślin. Ważne, by podłoże przed ściółkowaniem było oczyszczone z chwastów i lekko spulchnione – w przeciwnym razie pod osłoną mogą rozwijać się szkodniki. Jeśli stosujesz ściółkę organiczną, warto co roku ją uzupełniać, ponieważ z czasem ulega naturalnemu rozkładowi.

 

Ściółkowanie zabezpiecza glebę przed przemarzaniem, chroni mikroorganizmy i ułatwia start roślin wiosną. Dodatkowo zatrzymuje wilgoć, co jest szczególnie ważne na glebach piaszczystych i zapobiega wymywaniu składników pokarmowych. Ściółka ogranicza też rozwój chwastów, dzięki czemu wiosną masz mniej pracy przy odchwaszczaniu grządek i rabat.

 

Aby zadbać o naszą glebę jesienią warto stosować nawóz zielony ozimy - to poplon zasiewany jesienią, który chroni i wzbogaca glebę, a następnie jest przekopywany wiosną. Przykładowe rośliny to żyto ozime, wyka ozima, rzepak ozimy czy rzepik ozimy, które można siać pojedynczo lub w mieszankach (np. żyto z wyką). W przypadku gleb lekkich sprawdzą się seradela czy łubin żółty, a dla gleb średnich np. peluszka czy facelia.