POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW OKRĘG PODKARPACKI

„ROLA I ZNACZENIE OGRODÓW DZIAŁKOWYCH W MIASTACH” – KONFERENCJA

W dniu 11 kwietnia 2019 r. w sali kolumnowej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie odbyła się konferencja pod hasłem: „Rola i znaczenie ogrodów działkowych w miastach” dedykowana samorządom terytorialnym. Jej organizatorem była Wojewoda Podkarpacki Ewa Leniart. Otwierając konferencję Pani Wojewoda podkreśliła jak ważną rolę odgrywają rodzinne ogrody działkowe w życiu mieszkańców miast, będąc nie tylko miejscami aktywnego wypoczynku i rekreacji, ale również oazami nieskażonej przyrody. Ogrody działkowe nie stoją na przeszkodzie w rozwoju miast, gdyż są wkomponowane w ich układ architektoniczny. 

Następnie Pani Wojewoda odczytała list Marszałka Sejmu RP Marka Kuchcińskiego (treś w linku poniżej), w którym podkreślono pozytywne funkcje, jakie pełnią ogrody działkowe w społecznościach lokalnych i potrzebę ich dalszego istnienia w przestrzeni miejskiej.   

Prezes Okręgu Podkarpackiego Agnieszka Sycz w swoim wystąpieniu przedstawiła formy otwierania się rodzinnych ogrodów działkowych na społeczności lokalne.  Coraz częściej spotykamy w ogrodach spacerujące rodziny, seniorów na różnych zajęciach oraz dzieci i osoby niepełnosprawne uczestniczące w zajęciach edukacyjnych lub w zajęciach praktycznych. Zwróciła także uwagę na problemy w finansowaniu tej działalności oraz brak ogrodów w polityce planistycznej miast i gmin.

W konferencji wzięli udział przedstawiciele samorządów terytorialnych, organizacji charytatywnych współpracujących z Rodzinnymi Ogrodami Działkowymi, reprezentanci podkarpackich rodzinnych ogrodów działkowych. 

Bardzo ciekawą i obszerną prezentację na temat „Usługi ekosystemowe ogrodów działkowych w miastach” przygotowała dr inż. Marta Pisarek z Państwowej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia w Krośnie. 

Nie tylko działkowcy, ale i społeczności lokalne czerpią z działkowej przyrody szeroki wachlarz korzyści. Dzięki różnorodnym nasadzeniom ogrody działkowe zatrzymują w miastach wodę opadową, dostarczają ekologicznej żywności, w tym np. jadalnych kwiatów, poprawiają jakość powietrza, jak również stanowią środowisko życia i migracji licznych zwierząt oraz roślin, przyczyniając się tym samym do zwiększenia miejskiej bioróżnorodności.  Ogrody działkowe generują korzyści społeczne i edukacyjne. Pozwalają one mieszkańcom na kontakt z naturą, naukę pracy zespołowej, a także odpowiedzialności.  Zajęcia w ogrodzie działkowym pozwalają niwelować stres, a także pomagają w utrzymaniu zdrowia psychicznego. Wielu lekarzy wskazuje na ogromną i pozytywną rolę hortiterapii w profilaktyce zdrowia, czyli leczenia przez przebywanie i pracę w ogrodzie. Wśród wielu zalet jakie niesie ze sobą utrzymywanie ogrodów działkowych, można wymienić wypoczynek, ćwiczenia i pracę na świeżym powietrzu, terapeutyczny wymiar ogrodnictwa, okazję do prowadzenia ekologicznego trybu życia, formę aktywnego spędzania czasu dla osób starszych oraz uprawę zdrowej i organicznej żywności  Na istnieniu ogrodów działkowych zyskują także budżety miast, ponieważ to sami działkowcy utrzymują te oazy zieleni, będące często odpowiednikiem parków miejskich.

Pan Władysław Stępień, pełnomocnik Prezydenta Miasta Tarnobrzega, w swoim wystąpieniu przedstawił informację w sprawie udzielania wsparcia finansowego przez samorząd ogrodom tarnobrzeskim na realizację inwestycji i remontów, a także przygotowania planów zagospodarowania ROD. 

Własną prezentację przygotował Andrzej Chmielowski, Prezes ROD „Prefabet” w Kolbuszowej. Zarząd tego jednego z mniejszych ogrodów na Podkarpaciu przy wsparciu finansowym Urzędu Miasta w Kolbuszowej kontynuuje projekt związany z nauką ogrodnictwa dla dzieci ze szkół i przedszkoli z Gminy Kolbuszowa. Jest to realizacja zadania publicznego pn.  „Organizacja pozalekcyjnych zajęć edukacyjno – wychowawczo – wypoczynkowych w zakresie ekologii w gminie Kolbuszowa”. 

Rolę i znaczenie ogrodów działkowych w terapii osób z niepełnosprawnością intelektualną i ruchową przedstawiła Marta Skórska – Kierownik Środowiskowego Domu Samopomocy w Dębicy. Dzięki spotkaniom z działkowcami osoby niepełnosprawne nabierają samodzielności i zaradności w zakresie czynności dnia codziennego, integrują się ze środowiskiem, co pozytywnie wpływa na ich funkcjonowanie w życiu społecznym. Zarządy Rodzinnych Ogrodów Działkowych „Wolica” i „Kolejarz” w Dębicy systematycznie zapraszają uczestników zajęć z Domu Samopomocy na zwiedzanie ogrodów, podziwianie i degustowanie plonów działkowców oraz wykonywanie z nich przetworów. Każda ich wizyta w ogrodach kończy się drobnym poczęstunkiem i zabawą taneczną.

Pani Zofia Trochimowicz-Warga – Prezes Koła Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną w Tarnobrzegu i Beata Łabisz – opiekun i terapeuta młodzieży PSONI przedstawiły formy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych intelektualnie, które ukończyły naukę szkolną i nie mogą podjąć pracy. Uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej uczą się nawiązywać kontakty z rówieśnikami i innymi ludźmi, współdziałania, samodzielności, opanowania umiejętności codziennego życia oraz planowanej rekreacji. W ramach tych zajęć osoby niepełnosprawne wykonywały drobne prace porządkowe w ROD „Związkowiec” w Tarnobrzegu. 

Aleksander Gruca - Prezes ROD „Związkowiec” w Tarnobrzegu – w swoim wystąpieniu podkreślił dobrą współpracę z uczestnikami Warsztatów Terapii Zajęciowej i otwartość ogrodu na każdą formę aktywizacji i rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Podsumowując konferencję Prezes Okręgu podkreśliła, że ogrody działkowe coraz częściej są postrzegane przez mieszkańców miast jako miejsca służące wszystkim. Aby realizować zadania wspólnie z samorządami terytorialnymi i innymi instytucjami niezbędne są środki finansowe.  Największym problemem jest brak krajowego programu, określającego zasady udzielania dofinansowania rodzinnych ogrodów działkowych lub nawet przeznaczania środków budżetowych na ich utrzymanie i rozwój. 

Witold Majchrowicz

OP PZD Rzeszów